Vì sao hàng loạt lãnh đạo Đại học Đông Đô vướng lao lý?

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa ra quyết định truy nã bị can Trần Khắc Hùng (47 tuổi, quê Nghệ An), Chủ tịch HĐQT kiêm Viện trưởng Viện Đào tạo liên tục Đại học Đông Đô.

Theo cơ cấu tổ chức của trường, ông Hùng là tiến sĩ, Chủ tịch HĐQT nhiệm kỳ 2017-2022. Trước khi bỏ trốn, ông này bị khởi tố về tội Giả mạo trong công tác, quy định tại Điều 359, Bộ luật Hình sự.

Bị can Dương Văn Hòa (bìa trái) và 2 đồng phạm. Ảnh: Bộ Công an.

Cùng tội danh này, cơ quan điều tra đã khởi tố hiệu trưởng Dương Văn Hòa cùng 3 cán bộ dưới quyền do liên quan những tiêu cực trong việc cấp văn bằng 2 cho nhiều học viên.

Móc ngoặc bán bằng

Vụ án được điều tra sau khi công an nắm thông tin về việc một số cán bộ chủ chốt của Đại học Đông Đô móc ngoặc với các tổ chức bên ngoài cấp văn bằng 2 ngành Ngôn ngữ Anh cho học viên không theo học. Giấy tờ này được học viên sử dụng để nâng lương, thăng chức, thi tuyển vào biên chế…

Quá trình điều tra, Bộ Công an xác định Đại học Đông Đô tuyển sinh và tổ chức đào tạo văn bằng 2 Ngôn ngữ Anh từ năm 2016. Thấy nhiều người có nhu cầu cần văn bằng ngoại ngữ để hoàn thiện hồ sơ cán bộ, năm 2018, trường đã liên kết tuyển sinh với khoảng 200 trung tâm đào tạo ngắn hạn để ăn chia.

Cơ sở này cho phép học viên không phải đến lớp, không thi đầu vào, đầu ra. Các khóa cấp văn bằng cấp tốc không thông báo tuyển sinh, không thành lập hội đồng chấm thi, không phê duyệt danh sách học viên và cán bộ coi thi. Có trường hợp được chèn hồ sơ vào danh sách lớp đã học trước đó.

Theo lời khai của các bị can, Đại học Đông Đô đã tổ chức thi đầu vào, thi hết học phần 25 môn và thi tốt nghiệp cho các học viên chỉ trong 1-2 ngày. Các học viên dự thi được phát giấy thi và cả đáp án để chép ngay tại chỗ. Chi phí thông qua “cò” dao động 50-150 triệu đồng/người.

Trong đó, hiệu trưởng Dương Văn Hòa đã chỉ đạo Phó phòng Đào tạo và Quản lý sinh viên Trần Ngọc Quang ký bảng điểm cho học viên để họ tốt nghiệp sau 3-6 tháng tính từ lúc nộp hồ sơ.

Sau khi dàn lãnh đạo Đại học Đông Đô bị bắt, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết các bị can đã chiêu sinh, cấp phát văn bằng 2 ngành Ngôn ngữ Anh trái quy định.

Riêng năm 2018, ông Dương Văn Hòa đã công nhận tốt nghiệp và cấp phát bằng cho hàng trăm sinh viên học ngành này.

Cơ quan điều tra tống đạt lệnh bắt bị can. Ảnh: CAND.

Về nguồn gốc phôi bằng, đại diện Bộ GD&ĐT khẳng định cơ quan này chỉ cung ứng phôi văn bằng cho trường. Còn việc in thông tin trên văn bằng rồi cấp phát là trách nhiệm của nhà trường.

Đến nay, cơ quan chức năng nhận định người sử dụng văn bằng 2 được cấp trái quy định của Bộ GD&ĐT chủ yếu là cán bộ giữ vị trí chủ chốt đang học thạc sĩ hoặc nghiên cứu sinh để nâng cao trình độ.

Vụ án liên quan những sai phạm tại Đại học Đông Đô đang được Bộ Công an điều tra mở rộng.

Người mua bằng có bị xử lý?

Hiện nay, các học viên học văn bằng 2 ngành Ngôn ngữ Anh của trường này có thể chia làm hai nhóm gồm không thi tuyển và học thật, thi thật.

Nhóm những người không tham gia thi tuyển, không tham gia học tập mà bỏ tiền ra để được nhận bằng tốt nghiệp thì cả học viên lẫn cán bộ nhà trường đều có sai phạm. Trường hợp này cần xử lý nghiêm minh và thu hồi toàn bộ bằng cấp, chứng chỉ đã cấp. Các giấy tờ này có thể bị hủy bỏ theo quy định.

Đối với các học viên không tham gia đào tạo, đã bỏ tiền ra để được cấp bằng theo hình thức mua - bán cũng cần phải xử lý tùy theo mức độ vi phạm.

Nếu họ biết là bằng cấp giả mà vẫn sử dụng để lừa dối cơ quan chức năng thì hành vi này có thể xử lý về tội Làm giả hoặc sử dụng tài liệu giả của cơ quan Nhà nước, quy định tại Điều 341 Bộ luật hình sự với hình phạt cao nhất là 7 năm tù.

Còn trường hợp những người này không nhận thức được đó là bằng cấp giả, chưa sử dụng vào mục đích lừa dối cơ quan chức năng thì hành vi này chỉ bị xử lý kỷ luật theo quy định của nơi họ công tác, hoặc phạt hành chính và thu hồi số tiền đã bỏ ra để mua bằng.

Nhóm thứ hai là các học viên tham gia thi tuyển sinh, có học theo đúng nội dung, chương trình của Bộ GD&ĐT, đã thi tốt nghiệp thì phải được đảm bảo quyền lợi, phải được xem xét cấp bằng theo đúng quy định.

Đại học Đông Đô thông báo tuyển sinh công khai trên website của nhà trường, có thu học phí, có tổ chức lớp học, thi cử có kết quả thi.

Những học viên thuộc nhóm này thi tuyển, học tập đào tạo một cách công khai, đúng thủ tục, quy trình giáo dục. Họ không biết được những sai phạm khác của lãnh đạo, cán bộ nhà trường.

Bởi vậy, Đại học Đông Đô và Bộ GD&ĐT phân loại và sớm cấp bằng hợp pháp cho các học viên này. Đối với các sinh viên, học viên thuộc nhóm "học thật, thi thật" này đã được cấp bằng trước đây thì tấm bằng đó vẫn có giá trị pháp lý theo quy định.